اهمیت زنبور Paralitomastix varicornis Nees در پارازیتیسم طبیعی سرشاخه خوار هلو Anarsia lineatella Zell. در باغ‏های بادام و هلوی استان چهار محال و بختیاری
کد مقاله : 1011-9THCBIOCON
نویسندگان:
سیامک روشندل *1، شهرام فرخی2، زریر سعیدی1
1عضو هیات علمی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری
2عضو هیات علمی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور
چکیده مقاله:
بادام مهمترین درخت میوه در استان چهارمحال و بختیاری بوده و هلو نیز در اقتصاد استان نقش مهمی دارد. آفت سرشاخه خوار هلو Anarsia lineatella به هر دو میزبان حمله کرده و خسارت وارد می‌کند. زیست‌شناسی و پارازیتیسم طبیعی زنبور Paralitomastix varicornis پارازیتوئید سرشاخه خوار هلو در باغ‏های بادام حاشیه زاینده رود در سال‌های 1395 و 1396 بررسی گردید. با انجام بازدیدهای هفتگی از باغات بادام و هلو مراحل مختلف رشدی آفت، جمع‌آوری و به آزمایشگاه منتقل و تا زمان خروج حشرات کامل آفت و پارازیتوئید پرورش یافتند. میزان پارازیتیسم در شرایط طبیعی و مدت حضور زنبور پارازیتوئید در طبیعت بررسی و تغییرات جمعیت آفت با نصب دو تله فرمونی روی درختان بادام در باغ امامیه ردیابی گردید. نتایج نشان داد در سال‌های 1395و 1396 بیشترین درصد پارازیتیسم در طبیعت در باغ امامیه به ترتیب 5/26 و1/27 وکمترین درصد پارازیتیسم در منطقه سامان و چم عالی به میزان 18و9/17 درصد بود. پارازیتوئید P. varicornis قادر است لاروهای سن پنجم آفت را در هر سه نسل، پارازیته نماید. میانگین طول عمر حشرات کامل نر و ماده زنبور پارازیتوئید به ترتیب دو و چهار روز تعیین گردید. تعداد میوه و سرشاخه آلوده در درختان هلو بیشتر از بادام ثبت گردید و میزان آلودگی درختان بادام و هلو در جهت‌های غرب و جنوب تاج آنها، به میزان معنی داری بیشتر از جهت‌های شمال و شرق بود. به طور متوسط و به ترتیب در شرایط آزمایشگاه با دمایC° 2±25 و رطوبت نسبی10 ±50 درصد و دوره روشنایی 8:16 ساعت (8 ساعت تاریکی، 16 ساعت روشنایی) طول دوره جنینی آفت 6-5، لاروی 16-12 و شفیرگی 12-7 روز تعیین گردید. نتایج نشان داد آفت سه نسل در سال دارد. اوج پرواز شب‌پره-های نسل اول، دوم و سوم به ترتیب اواخر اردیبهشت، هفته دوم تیر و هفته آخر شهریور به دست آمد. در این تحقیق مشخص گردید مدیریت تلفیقی آفت با روش‌های زراعی، شیمیایی و بیولوژیکی بر پایه حفاظت و حمایت از زنبور پارازیتوئید در باغات آلوده امکان‌پذیر است.
کلیدواژه ها:
زنبور پارازیتوئید، زیست شناسی، سرشاخه خوار هلو، بادام
وضعیت : مقاله به صورت مشروط برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است