ارقام گوجه‌فرنگی بر ویژگی‌های زیستی زنبور Trichogramma brassicae Bezdenko (Hym.: Trichogrammatidae) پارازیتویید تخم Helicoverpa armigera (Hiibner) (Lep.: Noctuidae) تاثیر می‌گذارند
کد مقاله : 1018-9THCBIOCON
نویسندگان:
علی جوینده *1، ناصر معینی نقده2، حسنعلی واحدی2
1بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خرسان رضوی، مشهد، ایران
2گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی
چکیده مقاله:
کنترل زیستی آفت کرم میوه گوجه‌فرنگی، Helicoverpa armigera (Hubner) با انجام رهاسازی اشباعی زنبور پارازیتویید تخم Trichogramma brassicae Bezdenko بخشی از برنامه مدیریت تلیفیقی این آفت در مزارع گوجه‌فرنگی در ایران است. تاثیر ده رقم زراعی گوجه‌فرنگی شامل ارقام''Aras، 'Atrak'، 'Korall'، 'Mobil'، 'Rio Grande'، 'Sivand'، 'Super Chief'، 'Super Mobil'، Super Queen'' و 'Super Urbana' روی ویژگی‌های زیستی زنبور پارازیتویید T. brassicae درشرایط آزمایشگاهی دﻣﺎی 1 ± 26 درﺟﻪ ﺳﻠﺴﯿﻮس، رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﯽ 10 ± 60 درﺻﺪ و دوره ﻧـﻮری 16 ﺳـﺎﻋﺖ روﺷـﻨﺎﯾﯽ و 8 ﺳـﺎﻋﺖ ﺗﺎرﯾﮑﯽ مطالعه شد. زنبورهای جوان T. brassicae حاصل از تخم هایEphestia kuehniella Zeller ، به مدت 24 ساعت اجازه تغذیه و تخم‌ریزی یافتند. 20 عدد زنبور ماده به صورت جداگانه در لوله‌های شیشه ای به ابعاد 5/1 × 10 سانتی‌متر قرار گرفتند که حاوی 30 عدد تخم H. armigera بر روی یک مقوای سفید (1 × 7 سانتی‌متر) بود. تخم‌های حاصل از شب پره‌های ماده H. armigera پرورش یافته روی هر یک از ارقام گوجه‌فرنگی برای این مطالعه مورد استفاده قرار گرفتند. تخم‌ها به مدت 24 ساعت در اختیار زنبور ماده قرار داده شدند. در صورت زنده بودن زنبور پس از 24 ساعت، تخم تازه در لوله قرار داده شد و آزمایش ادامه یافت. دسته‌های تخم‌ در اختیار زنبور قرار گرفته مربوط به هر روز جداگانه تا زمان خروج زنبورها، تحت شرایط آزمایشی ذکر شده در فوق نگهداری شدند. میانگین طول عمرزنبورهای مادهT. brassicae در تیمارهای مورد بررسی از 56/0±10/7 روز در رقم 'Super Mobil' تا 49/0±05/8 روز در رقم 'Rio Grande' متغیر بود. طول دوره‌ی رشد و نمو مراحل نابالغ در رقم 'Super Urbana' (03/0±61/8 روز) بیشترین و در رقم 'Aras' (02/0±04/8 روز) کمترین بود. بیشترین تعداد کل تخم‌های پارازیت شده مربوط به رقم 'Rio Grande'(59/4±85/67 عدد) و کمترین آن مربوط به رقم 'Super Mobil' (72/5±35/59 عدد) بود. نرخ پارازیتیسم از40/1±08/30 درصددر رقم'Super Urbana' تا 56/1±86/35 درصد در رقم 'Atrak' متغیربود. دامنه‌ی تغییرات نسبت جنسی نتاج که درهمه‌ی موارد به سمت جنس ماده گرایش داشت از 54/0±54/59 درصد در رقم'Aras' تا 40/0±65/62 درصددر رقم'Rio Grande' ثبت شد. بیشترین تعداد نتاج در هر تخم میزبان مربوط به رقم 'Super Chief' (میانگین45/1 فرد در هر تخم پارازیت شده) و کمترین آن مربوط به رقم 'Aras' (میانگین 37/1 فرد در هر تخم پارازیت شده) بود. درصد خروج زنبور در همه تیمارها بدون اختلاف معنی‌دار و بالای 90 درصد بود. نتایج نشان می‌دهد که اختلاف بین ارقام گوجه‌فرنگی می‌تواند علت بروز تغییرات در نتایج پارازیتیسم T. brassicae ‌باشد.
کلیدواژه ها:
Trichogramma brassicae، Helicoverpa armigera، ارقام گوجه‌فرنگی، کنترل بیولوژیک، ویژگی‌های زیستی
وضعیت : مقاله به صورت مشروط برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است