بررسی خصوصیات بیوکنترلی جدایه ای از Pseudomonas sp. از مزارع گندم استان گلستان
کد مقاله : 1030-9THCBIOCON
نویسندگان:
نگار باقری1، مسعود احمدزاده *2
1گروه گیاهپزشکی دانشگاه تهران
2گروه گیاه پزشکی
چکیده مقاله:
استفاده از میکروارگانیسم ‌های آنتاگونیست یکی از مهم‌ترین پتانسیل ‌های جایگزین در مدیریت بیماری ‌های گیاهی می‌باشد. بیماریهای ایجاد شده توسط عوامل قارچی خاکزی، از مخرب ترین انواع بیماری های گیاهی بوده و مبارزه با آنها بسیار مشکل است. مبارزه شیمیایی با این دسته از عوامل علاوه بر کارایی اندک و هزینه بالا، حتی ممکن است باعث بروز مقاومت در قارچ های بیماریزا گردد. سودوموناس ها یکی از موفق‌ترین میکروارگانیسم ‌ها بخصوص برای کنترل عوامل بیماری‌زایی خاکزاد محسوب می‌ شوند. در این مطالعه، طی نمونه برداری از مزارع گندم استان گلستان، جداسازی باکتری صورت گرفت و عمل غربالگری روی 30 جدایه بدست آمده از نظر توانایی بیوکنترل قارچ های بیماریزا انجام شد. مطالعات نشان داد که از این بین یک جدایه از ریزوسفر گندم قدرت بیوکنترلی بالایی در بازداری از رشد قارچ های بیمارگر مختلف از جمله Fusarium sp.، Penicillium sp.، Curvularia lunata، Bipolaris sorikiniana، Alternaria alternata، Ophiostoma sp. و Rhizopus sp. دارد. این آزمایش ها درون تشتک پتری روی محیط PDA بصورت کشت متقابل بررسی شد. طی آزمایش های اولیه شناسایی بیوشیمیایی مشخص شد که این باکتری مربوط به سودوموناس هاست و این جدایه اکسیداز و کاتالاز مثبت بوده و قادر به تثبیت نیتروژن و استفاده از مالیک اسید می باشد. همچنین نتایج تکثیر ناحیه ژنی s rDNA 16 و تعیین توالی مشخص کرد این جدایه مربوط به سودوموناس هاست و با شماره دسترس KX710066.1 در بانک ژن ثبت شد. این جدایه توانایی رشد در 4 و 37 درجه سیلسیوس را نیز دارد. در مورد قارچ های Penicillium sp.، C. lunata، B. sorikiniana، A. alternata، باکتری با رشد سریع بعد از یک روز بطور کامل دور قارچ و کل پتری را فراگرفته و اجازه رشد به قارچ بیمارگر را نمی دهد. در نتیجه این مکانیسم، به خوبی رقابت بر سر مکان مشخص می شود بطوری که باکتری به سرعت رشد کرده و فضای زیادی را اشغال می کند. اما در مورد Ophiostoma sp.، Rhizopus sp. و Fusarium sp. به شدت رشد میسیلیومی قارچ کاهش می یابد، که به علت وجود ترکیبات آنتی بیوتیکی می باشد. تولید آنزیم های لیپاز و پروتئاز نیز در این جدایه بررسی شد و نتایج بیانگر تولید هر دو آنزیم بود. همچنین تولید سیدروفور در محیط CAS آگار مورد ارزیابی قرار گرفت که بعد از دو روز، تشکیل هاله نارنجی رنگ در اطراف کلنی باکتری نمایانگر تولید سیدروفور بود. همه آزمایشات در قالب طرح کاملا تصادفی و با چهار تکرار انجام گرفت.
کلیدواژه ها:
سودوموناس، قارچ های بیماریزای گیاهی، کنترل بیولوژیک
وضعیت : مقاله به صورت مشروط برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است