| سلامت خاک – مدیریت میکروبیوم خاک |
| کد مقاله : 1040-9THCBIOCON |
| نویسندگان: |
|
رباب اعزازی *1، فاطمه السادات سیدین2، مسعود احمدزاده3 1گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران 2، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، 3گروه گیاه پزشکی |
| چکیده مقاله: |
| سلامت خاک به عنوان ظرفیت خاک برای عملکرد به عنوان یک سیستم زنده حیاتی به منظور تولید بیولوژیکی مستمر، حفظ کیفیت محیط زیست و ارتقا سلامت گیاه، جانوران و انسان تعریف شده است. سلامت خاک نقش بسیار مهمی در کشاورزی پایدار و عملکرد اکوسیستم دارد. به منظور ارزیابی کشاورزی پایدار، بررسی کیفیت و سلامت خاک با استفاده از شاخص‌های مناسب از اقدامات ضروری می‌باشد. جانداران خاک و شاخص‌های زیستی آن (از قبیل فراوانی، تنوع، شبکه غذایی) یکی از شاخص‌های بسیار مناسب جهت ارزیابی کیفیت خاک محسوب می‌شوند. میکروارگانیسم‌های خاک از اجزاء مهم اکوسیستم‌های خاکی بوده و نقش مهمی در کیفیت و حاصخیزی خاک ایفا می‌کنند که می‌توان به تجزیه مواد آلی، تثبیت نیتروژن، شکل‌گیری خاکدانه‌ها، تولید تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی، چرخه عناصر غذایی، پالایش خاک و همچنین سرکوب و ممانعت از فعالیت عوامل بیماری‌زای گیاهی اشاره کرد. حفظ جمعیت‌های میکروبی متنوع و فعال در خاک جهت نیل به کشاورزی پایدار ضروری می‌باشد. از طرفی شناخت عوامل موثر بر جمعیت میکروبی خاک به‌ویژه عوامل با پتانسیل آنتاگونیستی می‌تواند در مدیریت جوامع میکروبی بومی در جهت رشد و سلامت مطلوب گیاه، کاهش تاثیر بیماری‌های گیاهی، بهبود حاصلخیزی خاک و در نتیجه افزایش بهره‌وری کشاورزی و بهبود ثبات اکوسیستم‌های کشاورزی کمک نماید. تاکنون بسیاری از مطالعات انجام شده در حوزه کنترل بیولوژیک بیماری‌های گیاهی، روی اثرات بازدارندگی جدایه‌های بیوکنترلی که به خاک وارد شده و یا همراه با مواد کاشتنی به کار رفته‌اند، متمرکز شده است و در مقابل این رویکرد، مدیریت و دستکاری جوامع طبیعی میکروارگانیسم‌های آنتاگونیست از طریق اعمال عملیات زراعی مناسب کمتر مورد توجه قرار گرفته است. شیوه‌های مدیریت زمین‌های کشاورزی تا حد زیادی شیوع بیماری‌های گیاهی و سلامت خاک را تحت تأثیر قرار می‌دهند. در واقع می‌توان گفت عملیات کشاورزی مناسب، ابزاری است که می‌توان به کمک آن فرآیندها و فعالیت‌های میکروبی را به منظور افزایش بازده محصول و بهره‌وری بلند مدت خاک دستکاری نمود که فواید آن در طی سال‌های متوالی تجمیع یافته و سلامت و ساختار خاک را بهبود ببخشد. راهکارهای عمومی جهت ارتقا سلامت خاک شامل مدیریت مواد آلی، به حداقل رساندن تخریب خاک، حفظ گیاهان زنده، ایجاد پوشش روی خاک و متنوع‌سازی موجودات خاک می‌باشند که با روش‌های عملیات مدیریتی از قبیل تناوب زراعی، استفاده از گیاهان پوششی و کود سبز، استفاده از افزودنی‌های آلی و خاکورزی حفاظتی قابل اجرا می‌باشد. |
| کلیدواژه ها: |
| سلامت خاک، میکروبیوم خاک، اقدامات مدیریتی |
| وضعیت : مقاله به صورت مشروط برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است |
