بهینه سازی مصرف کود اوره با استفاده از باکتری‌های پروبیوتیک گیاهی با توانایی کاهش نیترات در گیاه گوجه فرنگی
کد مقاله : 1073-9THCBIOCON
نویسندگان:
سونیا سیفی *1، کیوان بهبودی2، روح الله شریفی3
1گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی ، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
3گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
چکیده مقاله:
امروزه بسیاری از محققین در سراسر دنیا تلاش خود را صرف ارائه روش‌هایی در جهت حذف، کاهش و یا بهینه سازی مصرف کودهای شیمیایی متمرکز نموده‌اند. بدیهی است مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی صرف‌نظر از ایجاد آلودگی‌های زیست محیطی باعث بروز مشکلات فراوانی بر سلامت انسان نیز گردیده است. در سیستم‌های مدیریت تلفیقی مزرعه، تلقیح خاک با باکتری‌های محرک رشد یک ابزار امیدوار کننده برای افزایش بهره‌وری گیاهان از عناصر غذایی و دستیابی به کشاورزی پایدار می‌باشد. در پژوهش حاضر، جدایه‌های باکتری‎ که از ریزوسفر گوجه-فرنگی جداسازی شدند قادر بودند علاوه بر قابلیت انحلال فسفر و تولید سیدروفور ، موجب افزایش درصد جوانه‌زنی بذر، سرعت جوانه‌زنی، سرعت ظهور گیاهچه و شاخص بنیه بذر در درون تشتک پتری گردند. به‌منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف کود نیتروژن بر عملکرد و تجمع نیترات در گیاه گوجه فرنگی آزمایشی با 8 تیمار باکتری و سه سطح صفر، 300 و 900 کیلوگرم اوره در هکتار بصورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که باکتری‌های محرک رشد در شرایطی که کود ازته اضافه نگردیده بود به طور قابل ملاحظه‌ای موجب افزایش وزن خشک شاخساره و غلظت نیترات در مقایسه با شاهد شدند. درسطح کودی صفر و کود ازته تجویز شده (300 کیلوگرم‌ در هکتار) به ترتیب باکتری‌های Bacillus velezensis، Delftia tsuruhatensisو Serratia marcescens به طور قابل ملاحظه‌ای میزان نیترات را در مقایسه با شاهد و سایر جدایه‌ها افزایش دادند. بررسی میزان نیترات در گیاه نشان داد که در صورت افزایش میزان کود‌ دهی بیش از معادل 300 کیلوگرم در هکتار کود اوره، موجب انباشت نیترات در شاهد می‌گردد. حال آنکه در تمامی تیمارهای باکتریایی حتی در شرایط مصرف سه برابر کود توصیه شده، میزان نیترات پائین‌تر از شاهد بدون باکتری بود که در این بین Alcaligenes faecalis بیش از سایر جدایه‌ها موجب کاهش نیترات درگیاه گردیده بود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که کاربرد جدایه‎های پروبیوتیک گیاهی در سیستم‌های تلفیقی مدیریت کود‌های ازته علاوه بر افزایش راندمان کود، موجب افزایش عملکرد گیاه و کاهش انباشت نیترات در گیاه می‌گردد.
کلیدواژه ها:
انباشت نیترات، دنیتیرفیکاسیون، PGPR و کودهای ازته
وضعیت : مقاله به صورت مشروط برای ارائه شفاهی پذیرفته شده است