تغییرات جمعیت شته Rhophalosiphum padi (L.) (Hem: Aphididae) و شناسایی دشمنان طبیعی آن در مزارع شهرکرد
کد مقاله : 1074-9THCBIOCON
نویسندگان:
انیس ابوطالبیان سورشجانی *1، مصطفی حقانی2، حبیب اله نوربخش3، سعید بامداد2، امیرحسین طورانی4
1گروه کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
2گروه گیاهپزشکی/ دانشگاه یاسوج
3گروه گیاهپزشکی
4دانش آموخته کارشناسی ارشد حشره شناسی کشاورزی، گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
چکیده مقاله:
شته Rhopalosiphum padi (L. ) گونه‌ای پلی‌فاژ با که میزبان های زیادی از جمله گیاهان خانواده غلات دارند. این شته یکی از آفات عمده ی ذرت و گندم و ناقل اصلی ویروس کوتولگی زرد جو و غلات در منطقه شهرکرد می باشد. به منظور بررسی تغییرات جمعیت شته از بین 10 مزرعه از مزارع شهرکرد ، 3 مزرعه ذرت (2-1 هکتار) با آلودگی به این شته بررسی و پس از تعیین واحد نمونه‌برداری (بوته)، 120 نمونه از هر مزرعه، به طور تصادفی انتخاب شد. نمونه‌برداری‌ها به طور هفتگی، در دوسال زراعی 1390 و 1391، از اوایل تیرماه تا اواخر فصل رشد ذرت انجام شد. دما و رطوبت که از ایستگاه هواشناسی شهرکرد جمع آوری شده و همبستگی آنها با فراوانی جمعیت شته های بی بال بدست آمد. نتایج در سال اول نشان داد که شته‌های بال‌دار R. padi از اوایل مرداد ماه و تا اوایل مهر و کلنی شته‌های بی‌بال بکرزا با جمعیّت بالا، از اواسط شهریور ماه تا اوایل مهر ماه دیده‌ شد. مهاجرت شته‌ها از مزارع ذرت به مزارع گندم اوایل مهر مشاهده ‌شد. در سال دوم نمونه‌برداری، اولین شته‌های بال‌دار از جمله ‌R. padi اوایل تیر در مزارع ذرت مشاهده ‌شد و از بین سه مزرعه‌ مورد بررسی، فقط یک مزرعه آلودگی به شته‌ی R. padi را نشان‌داد. اوج جمعیّت در هفته‌ی اول مهر مشاهده ‌شد. دشمنان طبیعی Aphidius matricariae (Haliday)، Aphelinus varipes (Förster)، Orius niger و Coccinella septempunctata ازروی کلنی‌ این شته، جمع‌آوری شد. در طی دو سال نمونه‌برداری شته‌های Metopolophium dirhodum (Walker)، R. maidis (Fitch) و Sitobion avenae (Fabricius) از مزارع ذرت شناسایی شدند. نتایج این پژوهش می تواند به کنترل تلفیقی و کنترل بیولوژیک شته مذکور کمک کند.
کلیدواژه ها:
Rhophalosiphum padi، تغییرات جمعیت، مهاجرت، دشمنان طبیعی
وضعیت : مقاله به صورت مشروط برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است