ارزیابی اثر بازدارندگی عصاره اتانولی گیاه تشنه‌داری(Scrophularia striata) و دانه بلوط علیه قارچ Rhizoctonia solani
کد مقاله : 1113-9THCBIOCON
نویسندگان:
سعید افضلی نیا *1، دوست مراد ظفری2، سهیلا میرزایی3
1بخش بیماری شناسی، گروه گیاه پزشکی، دانکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
2استاد بخش بیماری شناسی گروه گیاه پزشکی دانشگاه بوعلی سینا همدانِ
3گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا
چکیده مقاله:
تنش‌های زیستی و غیرزیستی بسیاری عامل محدود کننده‌ی تولید محصولات کشاورزی به حساب می‌آیند. قارچ‌ها از جمله مهم‌ترین عوامل زیستی خسارت‌زا به گیاهان هستند. رشد فزاینده جمعیت و کاهش محصولات کشاورزی توسط عوامل بیماری‌زا از یک سو و مقاومت عوامل بیماری‌زا به سموم واثرات خطرناک ناشی از کاربرد آفتکش‌های شیمیایی از سوی دیگر، کنترل زیستی عوامل بیماریزای گیاهی نظیر سموم بیولوژیک و استفاده از عصاره‌های گیاهی مختلف را در اولویت قرار می‌دهد.یکی از مهم‌ترین قارچ‌های خسارت‌زای گیاهی Rizhoctonia spp. است که خسارت‌های زیادی را به محصولات کشاورزی وارد می‌کند. هدف از این مطالعه بررسی خواص قارچ‌کشی و قارچ‌ایستایی عصاره‌ی اتانولی گیاه تشنه داری (Scrophularia striata) و عصاره دانه بلوط روی R. solani است . این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. عصاره‌گیری با روش هو و همکاران انجام شد . برای بررسی اثر بازدارندگی از اختلاط عصاره با محیط کشت، مطابق روش دوبی و همکاران استفاده شد. غلظت های (3000،2000،1000)ppm عصاره هر گیاه مورد آزمایش قرار گرفت. غلظت صفر(فاقد عصاره) به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. عصاره‌های گرفته‌شده با حجم‌های مشخص در تشتک‌های پتری محتوی محیط کشت‌ سیب‌زمینی-دکستروز-آگار (PDA) اضافه شد. پلاگ قارچ Rhizoctonia solani به قطر 5 میلی متر به محیط کشت‌های مذکورانتقال یافت و پس از 7 روز قطر پرگنه قارچ اندازه‌گیری شد. درصد بازدارندگی با استفاده از روش دوو و همکاران و قارچ ایستایی مورد بررسی قرار گرفت و آنالیز داده‌ها با نرم‌افزار SAS .v:9.2 انجام شد. نتایج بررسی آماری نشان داد که از میان غلظت‌های مورد استفاده‌ی عصاره‌های گیاهی عصاره گیاه تشنه‌داری (غلظت ppm 6000) و دانه بلوط (غلظت ppm4000) سبب بازدارنگی از رشد می‌شوند اما هیچ اثر قارچ کشی بر روی قارچ مذکور نشان داده نشد. نتایج نشان داد که همه‌ی غلظت‌ها در سطح آماری یک درصد معنی دار بود . همچنین در تمام غلظت‌ها میزان تولید اسکروت توسط قارچ R. solani کاهش پیدا کرد به طوری که در غلظت 3000 عصاره دانه بلوط اسکلروت تولید نشد.با توجه به اینکه R. solani یک قارچ خاکزاد است و نقش اسکلروت ها به عنوان اینوکلوم اولیه حائز اهمیت است .کاهش خسارت ناشی از قارچ R. solani با استفاده از عصاره‌های گیاهی ملموس است.
کلیدواژه ها:
کنترل بیولوژیک، قارچ‌ایستایی ، عصاره گیاه
وضعیت : مقاله به صورت مشروط برای ارائه به صورت پوستر پذیرفته شده است